Umowę o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste może zostać rozwiązana przed upływem określonego w niej terminu.

Problem ten jest uregulowany w art. 240 Kodeksu cywilnego oraz w art.33 Ustawy o gospodarce nieruchomościami. Zgodnie z tymi przepisami Umowa o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostki samorządu terytorialnego bądź ich związków w użytkowanie wieczyste może ulec rozwiązaniu przed upływem określonego w niej terminu, jeżeli wieczysty użytkownik korzysta z gruntu w sposób oczywiście sprzeczny z jego przeznaczeniem określonym w umowie, w szczególności jeżeli wbrew umowie użytkownik nie wzniósł określonych w niej budynków lub urządzeń.

Oznacza to, że właściwy organ może żądać rozwiązania umowy użytkowania wieczystego przed upływem okresu ustalonego w umowie, jeżeli użytkownik wieczysty korzysta z tej nieruchomości w sposób sprzeczny z ustalonym w umowie, a w szczególności, jeżeli nie zabudował jej w ustalonym terminie.

W razie gdy dojdzie do rozwiązania użytkowania wieczystego przed upływem okresu ustalonego w umowie to zgodnie z art. 33 ust.3a Ustawy o gospodarce nieruchomościami właściciel zwraca mu sumę opłat rocznych wniesionych z tego tytułu za niewykorzystany okres użytkowania wieczystego. Opłaty te podlegają waloryzacji. Maksymalna wysokość kwoty podlegającej zwrotowi nie może jednak przekroczyć wartości prawa użytkowania wieczystego określonej na dzień rozwiązania umowy.

Jednocześnie w razie rozwiązania umowy przed upływem okresu zawartego w umowie, użytkownikowi wieczystemu przysługuje wynagrodzenie za wzniesione przez niego lub nabyte na własność budynki i inne urządzenia. Wynagrodzenie to winno być równe wartości budynków i urządzeń określonej na dzień wygaśnięcia użytkowania wieczystego. Za budynki i inne urządzenia wzniesione wbrew postanowieniom umowy wynagrodzenie na przysługuje.
O rozwiązaniu umowy użytkowania wieczystego z powyższych powodów orzeka sąd powszechny.

Zgodnie z najnowszym orzeczeniem Sądu Najwyższego ( V CSK 425/13) nabycie prawa użytkowania wieczystego w toku postępowania upadłościowego nie zwalnia nabywcy z obowiązku zabudowy wynikającym z zapisów umowy o oddaniu gruntu w użytkowanie wieczyste.